艺星闪烁(音频)| 热贡唐卡(青海黄南同仁县安多藏语)
“艺星闪烁”开栏啦!!!
艺术令人仰望,艺术让人陶醉。
艺术是宝石,一直闪烁着光彩。
“艺星闪烁”带你领略艺术的魅力和明星的风采~
今天让我们走进美丽而神秘的青海,
一起听藏族小哥哥唱歌,
听藏族小姐姐讲述热贡唐卡艺术。
获得2018年《中国好声音》全国总决赛冠军是来自青海黄南藏族自治州同仁县的藏族小伙子——旦增尼玛
旦增尼玛 |
他靠着超强的实力、过人的艺术性、天生的民族性,用最纯粹的声音给观众留下深刻的印象~
今天,让我们一起欣赏来自冠军小哥哥家乡的世界级非遗、藏传佛教艺术——热贡唐卡。
(每部分之间添加了提示音~)
1
热贡艺术与热贡唐卡རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་དང་རེབ་གོང་ཐང་ཀ
热贡艺术是中国藏传佛教艺术的重要组成部分和颇具广泛影响的流派,从十五世纪开始,发祥于青海省黄南藏族自治州同仁县境内隆务河流域。数百年来,这里有大批艺人从事民间佛教绘塑艺术,从艺人员之众多,群体技艺之精妙,都为其它藏区所少见,故被誉为"藏族画家之乡",而同仁地区在藏语中称为"热贡",因此这一艺术便统称为"热贡艺术"。
རེབ་གོང་ལྷ་རིས་སྒྱུ་རྩལ་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་རི་མོའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ་སྐད་གྲགས་ཆེ་བའི་ལྷ་རིས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་གྲས་ཀྱང་ཡིན།དུས་རབས༡༥པ་ནས་བཟུང་།མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རྨ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཐུན་རིན་རྫོང་གི་རོང་བོ་དགུ་ཆུའི་འགྲམ་རྒྱུད་ནས་དར་མགོ་ཚུགས་པ་ཡིན།གནས་འདི་རུ་དམངས་ཁྲོད་ལྷ་རིས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ལས་ལ་གཞོལ་བའི་སྒྱུ་རྩལ་པ་མང་དུ་མཆིས་ལ།བཟོ་རྩལ་ཁྱད་དུ་འཕགས་པས།བོད་ཁུལ་གྱི་ས་གནས་གཞན་དག་དུ་མང་པོ་མཐོང་རྒྱུ་མེད།དེའི་རྐྱེན་གྱིས་གནས་འདིར་ལྷ་རིས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཕ་ས་ཞེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོབ་ཡོད།བོད་ཁུལ་དུ་ཐུན་རིན་རྫོང་ལ་རེབ་གོང་ཞེས་འབོད་པས།སྒྱུ་རྩལ་འདིའི་མིང་ལའང་རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་ཞེས་ཐོགས།
热贡艺术 |
热贡唐卡既吸收了汉地文化,又继承了藏传佛教及西藏唐卡艺术风格,经过不断地传承及变迁,形成了鲜明的时代及地域风格特征,内涵也变得更加包容与丰富。热贡唐卡构图饱满、色彩艳丽、线条优美、图案繁密。
རེབ་གོང་ལྷ་རིས་སྒྱུ་རྩལ་གྱིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་བོད་ལྗོངས་ཐང་ཀའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཁྱད་གཤིས་སྲུང་འཛིན་བྱས་ཡོད་ཅིང་།རྒྱ་ནག་གི་རིག་གནས་ཀྱང་བསྡུ་ལེན་བྱས་ཡོད།རྒྱུད་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་གྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད།དུས་རབས་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པར་མ་ཟད།ནང་དོན་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ།ཐང་ཀའི་སྒྲིག་གཞི་ཚགས་དམ་ཞིང་མདངས་རྣམ་པར་བཀྲ་བ། ཐིག་བཏབ་པ་ཁྱད་དུ་མཚར་བའི་ཁྱད་ཆོས་
热贡唐卡 |
2
热贡唐卡的造型རེབ་གོང་ཐང་ཀའི་བཟོ་དབྱིབས།
热贡艺术显宗造型多以写实为主,密宗造型多以变形为主。注重以情传神,善相的慈悲之情有脉脉含情的意味,怒相的忿怒之情有愤愤然的神韵;菩萨、度母的造型中以大眼、小嘴为特征,有妩媚、俏丽的藏家女性的风韵;佛陀的造型以眼眸、唇角含笑为特征。
རེབ་གོང་སྒྱུ་རྩལ་ཁྲོད་མདོ་ཕྱོགས་དངོས་བྲིས་གཙོར་བྱས་ཤིང་།སྔགས་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་འགྱུར་གཙོར་བྱས་ཤིང་།ཉམས་ཀྱིས་འགྱུར་བ་མཚོན་པར་བྱས་ཡོད།བྱམས་སྙིང་རྗེའི་ཉམས་ལ་བརྩེ་བའི་མདངས་མངོན་ཡོད་ཅིང་།ཁྲོ་བོའི་ཉམས་ལ་དྲག་བཙན་གྱི་མདངས་མངོན་ཡོད།བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་ལ་སྤྱན་ཡངས་ཞིང་མཆུ་ཆུང་བའི་ཁྱད་ཆོས་དང་།སྟོན་པའི་སྐུར་སྤྱན་དང་མཆུ་ལ་བཞད་འཛུམ་པའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན།
热贡唐卡 |
3
热贡唐卡的线条རེབ་གོང་ཐང་ཀའི་ཐིག་རིས།
热贡唐卡的线条使用十分讲究,尤其是金线的运用,使得热贡唐卡有"富丽堂皇"的特点。从线描方法上看,墨线描和色线描精致入微,优美精细,既有行云流水般自如流畅的特征,又有力度均衡、富于表现力的特点。
ཐང་ཀའི་ཐིག་རིས་འདེབ་པར་དོ་སྣང་གལ་ཆེན་བྱ་དགོས་སྟེ།ལྷག་པར་དུ་གསེར་བྲིས་ཀྱིས་མཛེས་ཡོད།་བརྗོད་ཆགས་ཀྱི་ཉམས་འདོན་པར་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་ཡོད།སྐྱ་ཐིག་འདེབ་པ་དང་ཐིག་སྐུད་ཀྱིས་ཐིག་འདེབ་པ་གང་ཡིན་ཡང་ཧ་ཅང་ཞིབ་ལ་ཁྱད་མཚར་བས་རང་བཞིན་གྱི་ཉམས་ཐོན་ཡོད་ལ་མཚོན་ཤུགས་ཀྱང་ཆེ།
热贡唐卡 |
4
热贡唐卡的色彩རེབ་གོང་ཐང་གའི་ཚོས་མདོག
由于青海藏族人民的生存环境,审美视觉养成了对三原色的偏爱,喜欢红、黄、蓝、绿、白等纯色。热贡唐卡色彩艳丽,具有跳跃性,画面活泼。
མཚོ་སྔོན་ས་ཆའི་འཚོ་གནས་ཁོར་ཡུག་གི་རྐྱེན་དཀར་སེར་དམར་སྔོན་དང་ལྗང་མདོག་ལ་སྤྲོ་བས།ཐང་ཀའི་མདོག་རྣམ་པར་བཀྲ་ཞིང་གསོན་ཉམས་ལྡན།
热贡唐卡 |
在绘画材料的运用上,热贡唐卡坚持使用从名贵矿石、特有动植物中提取的珍贵颜料,这些颜料具有色彩明艳、历旧弥新的特点,因此唐卡画面千百年不褪色。
ཚོས་ཀྱི་རྒྱུ་ཆར་མཚོན་ནའང་གཏེར་རྡོ་གྲགས་ཅན་དང་རྩི་ཤིང་སྲོག་ཆགས་ལས་བླངས་པའི་ཚོན་རྫས་རྩ་ཆེན་རིགས་བེད་སྤྱོད་བྱས་ཡོད་ཅིང་། འདི་དག་ལ་མདོག་བཀྲ་ཞིང་རྙིང་ཐེག་པའི་ཁྱད་ཆོས་དང་ལྡན་པས། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་མདངས་མི་ཡལ་བ་ཡིན།
热贡唐卡 |
5
热贡唐卡的构图རེབ་གོང་ཐང་ཀའི་སྒྲིག་གཞི།
以诸佛、菩萨、度母等主尊的唐卡中常用的是中心构图的方法,主尊居画面中心,围绕主尊在上下左右安排其他的神佛菩萨、护法僧侣等。主尊两侧一般用花卉草木或祥云等进行装饰。有些特定画面还要安排一些佛经规定的人物和法器。环绕主尊的神佛、菩萨、护法、僧侣的位置多以祥云、山峦等分隔,多讲究左右对称。
གཙོ་སྐུ་དཀྱིལ་དུ་བཞེངས་པ་དང་ལྷ་ཚོགས་འཁོང་དང་བཅས་པ་དེ་ཡི་མཐའ་འཁོར་དུ་བཞེངས་པ་ཡིན།གཙོ་སྐུའི་ལོགས་གཉིས་སུ་རྩི་ཤིང་མེ་ཏོག་དང་སྤྲིན་དཀར་གྱིས་བརྒྱན་པ་དང་།གཙོ་སྐུའི་གཡས་གཡོན་གྱི་རི་མོ་དོ་མཉམ་ཡོང་པ་གཙོར་འཛིན་པ་ཡིན།
热贡唐卡 |
6
热贡唐卡的装饰རེབ་གོང་ཐང་ཀའི་བཟོ་དབྱིབས།
在热贡寺院的门楣、门框、走廊、墙壁、天花板上都用各种彩绘图案予以装饰,这些精美的图案,一部分是从传统绘塑艺术中继承发展而来,另一部分则是热贡艺人对生活物象的提炼和概括。内容涉及神秘的宗教图符、自然界中的日月星辰、山川草木以及藏族民间传统图案等。
རེབ་གོང་རོང་བོ་དགོན་ཆེན་གྱི་སྒོའི་སྟེང་འགྲམ་དང་རྩིག་ངོས།གནམ་གཅལ་གྱི་ངོས་སུ་རི་མོ་སྣ་ཚོགས་བཞེངས་ཡོད་དེ།དེ་ལས་རིགས་གཅིག་ནི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ལྷ་རིས་སྒྱུ་རྩལ་རྒྱུད་འཛིན་དང་གིང་འཕེལ་བཏང་སྟེ་རིས་སུ་ཕབ་ཡོད་པ་དང་།གཅིག་ནི་སྒྱུ་རྩལ་པ་དག་གིས་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་དངོས་གཟུགས་ལ་གདམ་གསེས་དང་ཕྱོགས་སྡོམ་བྱས་པ་ལས་བྱུང་།རི་མོའི་ནང་དོན་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རི་མོའི་ལྐོག་གྱུར་བ་དང་།རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར།རི་ཀླུང་ནགས་ཚལ།ད་དུང་བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རི་མོ་སོགས་ཡོད།
热贡唐卡 |
往期回顾
美馔新语(音频)丨 妮尕热:拉面(新疆喀什地区疏附县维吾尔语)
美馔新语(音频)| 苏麦耶:新疆特色美食抓饭(新疆喀什疏附维吾尔语)
END
作者:多杰吉&古明霄
录音:卓玛
(就读于青海大学)
藏语点:青海黄南藏族自治州同仁县
编辑:古明霄
审读:老 甘
责编:老 甘
图片:网络(侵删)
投稿邮箱:jnufyzx@163.com
做语言资源保护公众号不容易,每天更新公众号更不容易,而每天提供新语料尤其不容易。很多读者还没养成打赏习惯,提倡每个月打赏一元钱,积少成多,我们的事业就有希望。谢谢各位!