罗马的水产(I):吃
庞贝古城里,一个宅院的主人奥鲁斯·乌布里基乌斯·斯卡卢斯(Aulus Umbricius Scaurus)就是卖鱼酱发的家。他的门厅四角马赛克上,也是各种不同版本的广告标语,彰显着行业的内卷[15]:
注1:Columella Res Rustica 8.16.1-2: nam et harum studia rerum maiores nostri celebranverunt, adeo quidem, ut etiam dulcibus aquis marinos clauderent pisces……quamobrem non solum piscinas, quas ipsi construxerant, frequentabant; sed etiam quos rerum natura lacus fecerat, convectis marinis seminibus replebant.
注2:Columella Res Rustica 8.16.2: lautitiae locupletum maria ipsa Neptunumque clauserunt.
注3 :Varro De Re Rustica 3.3.9: peream, ni piscem putavi esse.
注4:Columella Res Rustica 8.16.4: quem Tiberis adverso torrente defatigasset.
注5:Galen De alimentorum facultatibus Kühn VI 721-722: κοπρῶνας καθαίρουσιν, ἢ μαγειρεῖα καὶ βαλανεῖα, ἢ τὸν ἐσθῆτός τε καὶ τῶν ὀθονίων ῥύπον, ὃσα τ᾿ ἄλλα τῆς πόλεώς εἰσιν, ἣν δοαρρέουσιν, καθάρσεως δεόμενα, καὶ μάλιθ᾿ ὃταν ᾖ πολυάνθρωπος ἡ πόλις.
注6:Galen De alimentorum facultatibus Kühn VI 722: καλοῦσι δ᾿ αὐτοὺς ἔνιοι Τιβερίνους, ὡς ἰδίαν ἔχοντας ἰδέαν, οὐδενὶ τῶν θαλαττίων ὁμοίαν. (本条引用与当前世界海洋中的一些事件完全没有联系)。
注7:Suetonius Life of Tiberius: tresque mullos triginta milibus nummum venisse
注8:Athenaeus, The Deipnosophists 1.12: οὗτος ἱκανὰς μυριάδας καταναλώσας εἰς τὴν γαστέρα ἐν Μιντούρναις (πόλις δὲ Καμπανίας) διέτριβε τὰ πλεῖστα καρίδας ἐσθίων πολυτελεῖς, αἳ γίνονται αὐτόθι ὑπέρ γε τὰς ἐν Σμύρνῃ μεγίστας καὶ τοὺς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ἀστακούς. ἀκούσας οὖν καὶ κατὰ Λιβύην γίνεσθαι ὑπερμεγέθεις ἐξέπλευσεν οὐδ᾽ ἀναμείνας μίαν ἡμέραν καὶ πολλὰ κακοπαθήσας κατὰ τὸν πλοῦν ὡς πλησίον ἧκε τῶν τόπων πρὶν ἐξορμῆσαι τῆς νεὼς πολλὴ δ᾽ ἐγεγόνει παρὰ Λίβυσι φήμη τῆς ἀφίξεως αὐτοῦ, προσπλεύσαντες ἁλιεῖς προσήνεγκαν αὐτῷ τὰς καλλίστας καρίδας. ὁ δ᾽ ἰδὼν ἐπύθετο εἰ μείζους ἔχουσιν: εἰπόντων δὲ [p. 30] μὴ γίνεσθαι ὧν ἤνεγκαν, ὑπομνησθεὶς τῶν ἐν Μιντούρναις ἐκέλευσε τῷ κυβερνήτῃ τὴν αὐτὴν ὁδὸν ἐπὶ Ἰταλίαν ἀναπλεῖν μηδὲ προσπελάσαντι τῇ γῇ.
注9:Martial Epigrammata 3.60: Cum vocer ad cenam nom iam venalis ut ante, | cur mihi non eadem, quae tibi, cena datur? | Ostrea tu sumis stagno saturata Lucrino, | sugitur inciso mitulus ore mihi…res tibi cum rhombost, at mihi cum sparulo.
注10:Mark Robinson and Erica Rowan “Roman Food Remains in Archaeology and the Contents of a Roman Sewer at Herculaneum” A Companion to Food in the Ancinet World Chapter 10.
注11:Pliny the Elder Naturalis Historia 9.30: apud antiquos piscium nobilissimus habitus acipenser……nullo nunc in honore est
注12:Martial Epigrammata 13.91: ad Palatinas acipensem mittite mensas: | ambrosias ornent munera rara dapes.
注13:Marzano “Fish and Seafood” p.178, The Routledge Handbook of Diet and Nutrition in the Roman World Chapter 14.
注14:Pliny the Elder Naturalis Historia 32.21: sunt ergo Muciani verba, quae subiciam: "Cyzicena maiora Lucrinis, dulciora Brittannicis, suaviora Medullis, acriora Ephesis, pleniora Iliciensibus, sicciora Coryphantenis, teneriora Histricis, candidiora Cerceiensibus."
注15:
G(ari) F(los) SCO[m]/ SCAURI/ EX OFFI[ci]/NA SCAU/RI
LIQU[minis]/ FLOS
G[ari] F[los] SCOM[bri]/ SCAURI
LIQUAMEN/ OPTIMUM/ EX OFFICI[n]/A SCAURI